۲
نماز قیام و قعود نیست!
«اولاً بر تو و بر عموم فرض است که نماز بیاموزی. اول علم‌اش حاصل کنی پس به عمل مشغول شوی! و چون خدا گوید «فویلٌ للمصلین الذین هم عن صلاتهم ساهون» تو را فریضه بباید دانستن که شرط نمازِ مقبول چی‌ست؟ و چه سبب را ثمره‌ی بعضی نمازها ویل آمد. چه اگر این ندانی چه دانی که فریضه‌ی نماز گزاردی یا نه. مصطفا – صلعم – می‌گوید که یأتی علی الناس زمان یجتمعون فی المساجد و یصلون و لیس فیما بینهم مسلم، آخر تو را سودای آن نبود که این یصلون که حدیث مصطفا بدان ناطق است، و مقرون است بدین‌که لیس فیما بینهم مسلم چی‌ست.
آخر نگویی که خلیل چرا گوید: «رب اجلعنی مقیم الصلاه»؟ از این حرکات قیام و قعود که تو در نماز به‌جا آری،عاجز بود؟ آخر نگویی که «الذین هم علی صلاتهم دائمون» چی‌ست؟ و دوام نماز چون صورت بندد؟ اگر الأنبیاء فی قبورهم یصلون تو را معلوم گردد که چی‌ست، بدانی که فی صلاتهم دائمون چی‌ست! ای دوست! یموت المرء علی ما عاش علیه. و انبیا از این قوم بودند که «فی صلاتهم دائمون». پس ضرورت بود که الأنبیاء فی قبورهم یصلون. باش تا «و ذکر اسم ربه فصلی» نقاب از روی خود برگیرد، فای تعقّب در فصلی با تو بگوید که نماز چه بود، آن‌گه در این حقایق راهی بری!»
نامه‌های عین‌القضات همدانی، ج ۲، صص ۷۴-۷۵
يادداشت‌های مرتبط
[تذکره] | کلیدواژه‌ها: , عين‌القضات همدانی
اللَّهُمَّ رَبَّنا أَنْزِلْ عَلَیْنا مائِدَهً مِنَ السَّماءِ تَکُونُ لَنا عِیداً ”
سلام داریوش خان عزیز از اینکه دیر عرض ادب کردم طلب بخشش دارم
یکبار دگر نسیم نوروز وزید
دل‌ها به هوای روز نو باز تپید
نوروز و بهار و بزم یاران خوش باد
در خاک وطن ، نه در دیار تبعید
سال ۸۹ بر شما و خانواده معزز و مکرمتان مبارک باد
شاهرخ
درود و تبریک سال نو.
نمی دانم با این پست منظورتان این بود که نماز باید خواند یا نه. ولی اگر منظور بر خواندن نماز باشد بهتر است که برای اثبات یک مدعا از معلول آن استفاده نکنید. پیامبر نماز را واجب کرد و قرآن را برای مردم آورد و در خود قرآن حجت هایی برای خواندن نماز آورد که البته کاری به هویت این موضوع ندارم ولی از قران استفاده کردن برای اثبات فرض بودن نماز مغلطه ای فلسفی و این را شما بهتر می دانید.
———————————————–
این پست، نقل سخن عین القضات همدانی است. این نوع پرسش‌ها را در زمان خود او هم از او می‌پرسیدند! وقتی او می‌گوید نماز به قیام و قعود نیست، مقصودش این است که در عبادت چیزی بیشتر از رعایت ظاهر مطلوب است. رعایت ظاهر نماز، برای نماز بودن‌اش کافی نیست. همین و بس. ضرورتی ندارد مسأله را بیش از حد بپیچانید یا معنای دیگری بر آن بار کنید. از اینکه نماز خواندن فقط به قیام و قعود نیست، نمی‌توان نتیجه گرفت که نباید نماز خواند. این هم مغالطه است و هم بهتان زدن به گوینده.
د. م.