محمود گفت:

من ندیدم جناب در طول تمام این سالها مثلاً از کشتار مردم بیگناه در چچن یا جای دیگر ابراز انزجار کنی؟!حتی ندیدم همین دو سه هفته پیش وقتی حماس و الفتح به جان هم افتاده بودند و ده ها که شاید صدها کشته بجا ماند از شما چیزی در محکومیت جنایات و در دفاع از حقوق بشری نخواندم. یا نکند اشتباه می کنم؟
***
در این‌که شما اشتباه می‌کنید یا نه، البته من نباید قضاوت کنم. ولی شما خودتان مثلاً کجا از یک رفتار ضد بشری ابراز انزجار می‌کنید؟ و مگر مردم عادی که کسی هیچ وقت صدای‌شان را جایی نمی‌شنود و رسانه‌ای ندارند، خدای ناکرده عیب و علتی دارند و لزوماً عمله‌ی ظلم‌اند؟ و مگر هر رسانه‌ای رسالت روزمره‌اش ابراز انزجار از ظلم است؟ و هزار و یک مگر دیگر! راستی اصلاً حرف شما چه بود؟ و مراد از «تمام این سال‌ها» کدام سال‌ها بود؟ همین دو سه سال وبلاگ‌نویسی یا عمر هفتاد هشتاد ساله‌ای که خدا به من نداده هنوز؟ یا مدت ریاست جمهوری یک کشور مقتدر یا دوران دبیر کلی سازمان ملل؟!! حال سرکار خوب است راستی؟

mehdi sohrabi گفت:

اصلا خوشم نیامد . بازبینی برای چی ؟ می توانید بعد از دو روسه روز بردارید . من حتی به استاد آشوری هم همین اعتراض را دارم اما فرصت طرح آن پیش نیامده . وانگهی ، در مورد ِ ایشان شاید بتوان توجیهی ارائه کرد .
کامنت را بردارید بهتر است تا این شکل ِ هولناک ِ زشت ِ توهین آمیز .
تصور می کنم که این شماها بوده اید که این شکل زشت را به استاد من داریوش آشوری تلقین کرده اید . بروید دکان دستگاهتان را جمع کنید ببم .
حالا از ایشان شاید بتوان پذیرفت ؛ اما از شما چی ؟ فکر می کنید کی هستید ؟
***
ربط‌اش چه بود؟ دوست عزیز، اعتراض شما به کجاست؟ مطمئمن هستید جای درست نظر داده‌اید؟!

محمدمسيح گفت:

بسم الله
اول؛ با این توصیفات یحتمل زمان جنگ تحمیلی هم بایستی مملکت را تقدیم می کردیم و نمی جنگیدیم و صبر می کرد آمریکای ظالم صدام ظالم را کله پا می کرد، درسته؟!
دوم؛ بنده کی عملیات انتحاری را با غزوات حضرت رسول (ص) مقایسه کردم؟ گفتم که اگر فکر می کنیم در جنگ با اسرائیل شکست می خوریم، و البته زمانی هم برای تجدید قوا و ضربه ی بزرگتر نیست دلیلی برای عدم مبارزه نیست!
سوم؛ در ضمن فکر می کنم شما و دوستانتان چشمتان را به روی اردوگاه های فلسطینی در لبنان و سوریه بسته اید و نمی بینید عده ای از خانه هایشان اخراج شده اند و در بدترین وضع زندگی می کنند و می خواهند برگردند. و شاید هم گسترش شهرک های صهیونیستی را نمی بینید. آیا زمانی که تمام ارض المسلمین به شهرک های صهیونیستی تبدیل شد باید فکری کرد؟
***
نه. من کی گفتم زمان جنگ باید کشور را تقدیم دشمن می‌کردیم؟ قیاس مع‌الفارق کردی باز و خودت پیشاپیش به قاضی رفتی و حکم صادر کردی یک طرفه و یک‌نفره.
دوم: «پس یحتمل غزواتی که پیغمبر در آن ها شکست خورد هم اشتباه بود؟». این عین جمله‌ای است که نوشته‌ای. آوردن این عبارات منطق گفته‌ات را مخدوش می‌کند و موضوع را سراسر عاطفی و احساسی می‌کند. مگر قرار است خدای ناکرده حرف در دهان من بگذاری و اصلاً‌ غرض‌ات محاجه و از میدان به در کردنِ من است؟ فکر می‌کنم هدف هر دوی ما،‌ کشف و روشن شدن حقیقت است، نه به کرسی نشستن حقیقتی که «مدعی»‌ آن هستیم. و حقیقت با استدلال صحیح و منسجم روشن می‌شود، نه با مچ‌گیری و متهم کردن.
سوم: همین نوشته‌ی من گواه است که چشم‌ام را به روی هیچ واقعیتی نبسته‌ام. در ضمن «دوستان» من کدام‌ها هستند؟ قرار بود با هم گفت‌وگو کنیم نه مجادله.
غرض من از تکرار مکررات تنها روشن‌ ساختن یک موضوع است: ماجرای فلسطین یک امر سیاسی است نه دینی. وقتی که سیاسی است به این معنا نیست که اخلاق بلاموضوع است. اتفاقاً اخلاق موضوعیت دارد زیاد هم دارد. مرادم این است که قیاس آن با احکامی که پیامبر صادر می‌کرد خطاست. شما می‌دانید پیامبر اگر می‌بود چه می‌کرد؟ اگر پاسخ مثبت بدهی،‌ ادعای بسیار هراس‌آور و بزرگی کرده‌ای. اگر پاسخ منفی باشد، باید نشست و فکر کرد. جدی هم فکر کرد.
آخر این‌که: چرا همیشه از هر اشاره‌ی من استنباط «عدم مبارزه»‌ را می‌کنی؟ مبارزه را هرگز تعطیل نکن. اما شیوه‌اش را می‌شود عوض کرد. می‌توان به نتایج‌اش فکر کرد و در پی پیروزی بود نه شکست. این مبارزه‌ای که در پیش گرفته‌ای،‌ اگر هم به فرض محال به زوال اسراییل منجر شود، عاقبت‌اش خشونتی می‌شود فاجعه‌آمیزتر از اسراییل. خشونت را باید مهار کرد، نه این‌که برای آن توجیه و گریزگاه یافت.
بگذریم. احساس می‌کنم وقت نوشتن، کمی عاطفی بوده‌ای و تند نوشته‌ای. وقتی آرام‌تر بودی و بودم، بیشتر صحبت می‌کنیم.
نکته‌ی آخر این‌که این مطلب من خطاب به تو و به منظور نقد تو نبود. باور فکری من بود که اگر تو هم هرگز نبودی و این گفت‌وگوی ما پیش نمی‌آمد باز هم می‌نوشتم‌اش.