عنوان را یک بار دیگر بخوانید. ظاهرش خیلی فریبنده و مطبوع است اما گزاره‌ای است کاملاً نامربوط و غیر علمی. به طریق اولی، این‌که بگوییم اصلاح‌طلبی در نهایت پیروز است یا رو به زوال و افول است هم گزاره‌ای است بی‌معنی و فاقد محمل علمی. اگر به یاد بیاورید مارکس هم گزاره‌هایی مشابه را صادر می‌کرد: «سرمایه‌داری سقوط خواهد کرد»! پیش‌بینی مارکس درست از آب درنیامد و روز به روز شاهد شکوفایی و درخشش سرمایه‌داری بودیم. نه به این معنا که پیشرفت و ترقی سرمایه‌داری و کاپیتالیسم امری محتوم و قطعی است، بلکه از آن رو که نفس این گونه پیش‌بینی‌ها غلط است. اصلاح‌طلبان و محافظه‌کاران ناچارند یک بار دیگر در تئوری‌های خود تجدید نظر کنند. در فرصتی دیگر به تفصیل خواهم نوشت که مرادم چیست. بگذارید یک گزاره‌ی دیگر از همین دست را اضافه کنم تا موضع‌ام روشن‌تر شود: «سنت راهی برای شکوفایی ندارد». کسانی که می‌گویند تنها راه حرکت به جلو متمسک شدن به تجدد است («یا مرگ یا تجدد»)، همین خطا را مرتکب می‌شوند. منطق علمی همگی ایرادی اساسی دارد. باز هم خواهم نوشت.
Menu
