این قصه سر دراز دارد. تنها یک بخش از تنشهای ماجرا تمام شده است و البته بخش دردسر آفرین اصلیاش سپری شده است. اما ملوانان انگلیسی هنوز هم خبرسازند.
پردهی اول: دستگیری ملوانان؛ پردهی دردناک برای انگلیسیها و نگران کننده برای ایرانیهای هراسناک و البته فرصتی برای شاخ و شانه کشیدن تبلیغاتی در برابر انگلیسیها.
پردهی دوم: آزادی ملوانها در موقعیتی استثنایی؛ بهرهبرداری تبلیغاتی. این شکست سیاست بلر است یا احمدینژاد؟ نظرها متفاوت و متضاد است. هر چه بود این پرده با موفقیت اجرا شد: هم دیپلماسی ایران نتیجه داد هم دیپلماسی انگلیسیها.
پردهی سوم: ملوانان انگلیسی مشغول جمعآوری اطلاعات از مرزهای آبی ایران بودند! انگلیسی پیش از دستگیری ملوانها هم این را میدانستند. اما چرا الآن این مطرح میشود؟ انگلیس چه سودی از آن میبرد؟ این برای استهزاء سیاستمداران ایران است؟ یا برای خنک کردن دل انگلیسیهایی که بعضیهاشان غرورشان جریحهدار شده است؟ یا در انتشار این خبر اعترافی هست ضمنی به اینکه ملوانان واقعاً وارد آبهای ایران شده بودند؟
من بعید میدانم اطلاعات جمع کردن ملوانان چیز قابل توجهی برای سیاستمداران ایرانی باشد. ایران از هر سو محاصره شده است و از زمین و هوا دربارهی ایران اطلاعات جمع میشود (ماهوارهها را فراموش نکنید). پس کدام اطلاعات؟ با کدام هدف؟ مگر این همه اطلاعات که تا به حال جمع کردهاند به چه قصدی و هدفی بوده و چه سودی داشته است؟ مگر برنامهی هستهای ایران الآن پنهان است؟ آشکارا ایران روی آن مانور میدهد و کسب اطلاعات بیشتر دربارهی آن هم تأثیری در روند داخلی آن نمیگذارد. خلاصه بگویم که به نظر من اگر انتشار خبر جمعآوری اطلاعات از سوی ملوانها به قصد تحریک نباشد، حداقل بخشی از ماجرا تسکین افکار عمومی است. از سوی دیگر، اعترافی است ضمنی به اینکه ایرانیها دلایل محکمی برای بازداشتِ آنها داشتهاند. تناقض ماجرا در این است.
به هر حال تا اینجا سه پرده از این نمایشنامه سپری شده است. پردههای دیگر هم در راهاند. اما امشب بلر از گشوده شدن خطوط تازهای از گفتوگو با ایران سخن گفته است. من گمان نمیکنم وضعیت دیپلماتیک و روابط میان ایران و انگلیس تیرهتر شود. بر عکس، روابط بیشتر عادی خواهند شد و این تمرین دیپلماسی و گفتوگو الگویی خواهد بود برای تعاملهای آیندهی سیاستمداران دو کشور. اما هنوز زود است قضاوت کنیم که ماجرای این ملوانها در داخل انگلیس چه خواهد شد. بخش ایرانِ ماجرا (حضور آنها در ایران) دیگر تمام شده است. اما این ملوانها تازه به انگلیس رسیدهاند. باید نشست و منتظر جنجالهای تازه شد. قصه هنوز تمام نشده است.
مطلب مرتبطی یافت نشد.