اخوان الصفاء، بقای روح، بعث نفوس و تأويلگرايی
«توجه انگيز است که اخوان، کسانی را که منکر بقای روح و روز رستاخيزند، در برابر خود مینهند و میگويند که کتابهایشان را برای آنان ننوشتهاند، زیرا آنان از اخوان نيستند، بلکه، «برادران تيرگی و تیرهبختی»، و ياران شيطان و سپاهيان اويند. (الرسالة الجامعة، ۳۳۱)» (ج ۷؛ ص ۲۴۳، مدخل «اخوان الصفاء»، دبا)
«اخوان همچنین سفارش میکنند که برادران بايد با هيچ دانشی ستیزه نکنند، کتابی را کنار ننهند و به هيچ مذهبی تعصب نورزند؛ زيرا عقيده و مذهب اخوان همهی مذاهب و همهی دانشها را در بر دارد و نگرشی در همهی موجودات حسی و عقلی، ظاهری و باطنی، و آشکار و نهان است، چون همه از سرچشمهای يگانه و علتی يگانه و جهانی يگانه برخاستهاند و همهی جواهر، اجناس و انواع گوناگون و جزييات ناهمگون را نيز در خود نهفتهاند…» (ص، ۲۴۹، همان)
«اخوان رسالهی ۳۸ را به مسألهی «بعث و قيامت» اختصاص دادهاند. ايشان مباحث مربوط به بعث و قيامت را دانشی غامض و سرّی لطيف میشمارند که مبتديان در علوم فلسفی، جز تسليم و ايمان و تصديقِ آنچه مخبرانِ صادق از سوی خدا، به وسيلهی وحی و الهام دريافتهاند، راهی به آن ندارند؛ اما کسانی که تنها به تسليم و تصديق بسنده نمیکنند و خواهان برهانهای عقلی و ادلهی فلسفیاند، ناگزير بايد دارای روحهايی پالوده، دلهایی صافی، گوشهايی شنوا و اخلاقی پاکيزه باشند و به عقايد و مذاهب گوناگون تعصب نورزند؛ با .چود این در دانشهای فلسفی مانند علم حساب، هندسه، منطق و طبيعيات ورزيده باشند و سپس در دانشهای الهی نظر کنند…» (ص ۲۶۵، همان)
«…شرط فرزانگی نيست تا با کسانی که به برخاستن پيکرها يقين ندارند، از بعث نفوس سخن گفت؛ چون تصور برخاستن پيکرها آسانتر از تصور بعث نفوس است، زيرا بعث نفوس دانشِ ويژگان است و جز ورزيدگان در علوم الهی و معارف ربانی، از تصور آن ناتواناند. از اينجاست که اخوان به يارانشان سفارش میکنند تا از کسانی نباشند که در انتظار بعث پيکرها و در آرزوی برخاستن بدنهایند، چون اين ستمی است بزرگ به خويشتن، بلکه انسان بايد در انتظار بعث نفوس و در آرزوی فرا زيستن و رسيدن آنها با جهان روحانی و زندگی جاودانی باشد… بازگشت نفوس نجات يافته به پيکرهای پوسيده در خاک، مرگ آنها در نادانی و غرقه شدن در تاريکیهای پيکرها و زندانی شدن در اسارت طبيعت و فرو شدن در دريای ماده است، اما بعث نفوس و برخاستن روحها، همانا بيدار شدن از خواب غفلت و نادانی، زندگی با روح معرفتها، بيرون شدن از تاریکیهای جهان اجسام طبيعی، نجات از دريای ماده و اسارت طبيعت، فرا رفتن به مدارج جهان ارواح، و بازگشت به جهان روحانی و جايگاه نورانی و سرای زندگانی است…» (همان، ص ۲۶۵)
«آخرت، همان پيدايش دوبارهی پس از مرگ است، و مرگ بقای روح پس از جدايی از تن؛ بهشت عالم ارواح، و دوزخ جهان اجسام است؛ بعث بيدار شدن روحها از خواب غفلت و نادانی است؛ رستاخيز برخاستن روح است از گورش، يعنی از پيکری که در آن بوده و از آن روی گردانده و دور شده است؛ حشر گرد آمدنِ نفوس جزيی به سوی نفس کلی و يگانه شدن برخی از آنها با برخی ديگر است؛ حساب موافقت نفس کلی با نفوس جزيی است، در آنچه هنگام وجودشان با پيکرها کردهاند، صراط، راه راست با قصد رسيدن به خداست…» (همان ص ۲۶۶)
[دين] | کلیدواژهها:
روزگاری برای کاری مدرسی، بخشهایی از این رسایل را بهترجمهء یک «مسافر هند» خوانده بودم؛ خواندناش، به از نخواندناش.
این تصویر یک نسخهء خطیاست از صفحهای از این رسایل:
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1:Irakischer_Maler_von_1287_001.jpg
این مجموعه نوشته نیز، برای آشنایی ابتدایی بد نیست؛ هرچند که الزاما دقیق نیست و البته در تخصص همچو منی:
http://www.tebyan.net/index.aspx?PID=19667&BOOKID=12134&PageSize=1&LANGUAGE=1&PageIndex=0
اما مفید است برای شروع.
در بخش آخر این نوشته نیز به ترجمههای فارسی اشاره شدهاست. البته فکر میکنم چند رسالهای به بهانههای مختلف ترجمه شده باشد در سالهای اخیر، ولی کاملاش را ندیدهام.. شاید هم شده و من ندیدهام.
http://tahoordanesh.com/page.php?pid=9701
و شاید خیلی بیربط، این نوشته و شمارههای قبل و بعدش هم مفید باشد:
http://www.8am.af/mashroh/1387/asad/issue359/17.html
————
ما در طول عمر گهربار خود!!! بالاخره نفهمیدیم این مجموعه با اسماعیلیان است! بر اسماعیلیان است! یا اصلا ربطی به این قصه دارد یا ندارد… هرچه هست، خواندناش بد نیست.
مرسی بابت این فایل پیدیاف.
**********
مینویسم دربارهاش بعدا. عجالتاً همان مقالهی دکتر شرف چيز بسیار قابل اعتمادی است. با روحيهی آکادميک البته بايد خواندش نه با نگاه ژورناليستی!
راستی این مطلب هم بد نیست:
http://www.iptra.ir/vdca49awnnu.html
****
اين يکی چند تا اشتباه فاحش علمی دارد. بعداً خواهم نوشت.
فعلا بی خیال این بحثها رفیق! تولدت هزاران بار مبارک، همچنان مشتاقانه شما و همسرگرامی رو دنبال می کنیم! به امید سال خوب و خوش برای زوج خوشبخت
****
ممنون.
با عرض سلام خدمت شما دوست عزیز. بدین وسیله از شما دعوت می شود با عضویت در کمپین سلام خاتمی حمایت خود را از کاندیداتوری سید محمد خاتمی اعلام بفرمایید.
بیاید باهم به خاتمی و یارانش سلامی دوباره کنیم.
لطفا در صورت تمایل از دوستانتان نیز برای عضویت در این کمپن دعوت کنید.
با تشکر[گل]