حدیث از مطرب و می‌ گو

آن‌ها که الفتی با بخش طربستان ملکوت دارند، قطعاً متوجه افزایش‌های این قسمت شده‌اند. در ذیل بخش طربستان، تصانیف آلبوم «صبح، بهار، باران» را به طور مجزا آورد‌ه‌ام، تا هم با صدای علی‌ بیات آشنا شوید و هم آثار آهنگساز جوان و طربناکِ طبابت پیشه را بشنوید. ذکر یک نکته را لازم می‌دانم. علی بیات خواننده‌ای است جوان که شاید هنوز ربع قرن از سنش نمی‌گذرد. طبعاً نمی‌توان صدای او را در ردیف صدای اساتید آواز دانست. اما در مقام خواننده‌ای تازه‌کار که هنوز راه زیادی در فراگیری دارد، صدایی قوی و در خور اعتنا دارد.


مقدمه‌ای که امیر حسین بر جلد این اثر نگاشته است، این است:
«موسیقی ملی و سنتی ایران در ربع قرن اخیر به برکت ظهور و حضور چهار استاد بی‌بدیل: محمد رضا شجریان، محمد رضا لطفی، حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان، نشاط و طراوتی بی‌سابقه یافته است. انس کم‌نظیر با گوهر ردیف، همنشینی دیرینه با شعر پارسی، ممارست مداوم و از همه مهم‌تر شور و شیدایی درونی این بزرگواران، جانی تازه در پیکر ستبر اما رنجدیده‌ی موسیقی سرزمین‌مان دمیده است.
به پاس تمامی رنج‌های صبورانه و عاشقانه‌ای که این عزیزان برای اعتلای موسیقی کشورمان برده‌اند، مجموعه‌ی «صبح، بهار، باران» به ایشان تقدیم می‌شود.
امیرحسین سام
دانشگاه آکسفورد، تابستان ۱۳۸۳»

سراینده‌ی اشعار تصانیف به ترتیب ذیل هستند:
به کجا می‌روی: عبدالکریم سروش
صبح آمده است برخیز: محمد رضا شفیعی کدکنی
می‌دانم که می‌آیی: امیر حسین سام
برف نو: احمد شاملو
چه خبر: امیر حسین سام
خموشانه: محمد رضا شفیعی کدکنی (تصنیفی برای ماتمزدگان بم)
ایران: مهدی اخوان ثالث – شعر تصنیف از امیرحسین سام

پ.ن. جهت تنویر افکار عمومی، امیر حسین سام، آهنگساز «صبح، بهار، باران» در پاسخ آقا/خانم م. توضیحات زیر را نوشته است که لازم است در متن بیاید:

«دوست گرامی و نادیده آقا/خانم م.
پس از سلام. ذکر چند نکته کوتاه را در پاسخ به مطلبتان خالی از لطف نمی‌دانم. میان من و سالار عقیلی سابقه انس و دوستی و مهری برادرانه بود. تمامی تصانیف آلبوم “صبح بهار باران” یکبار با صدای سالار عقیلی ضبط شد: با خون دل و مشقت بسیار. خوب به یاد دارم شبهایی را که تا صبح روز بعد با سالار “خموشانه” را می‌زدیم و می‌خواندیم و صدای سالار بارها و بارها روی نوار ضبط شده که می‌گوید: “این تصنیف خموشانه آتشی در دل‌های عاشقان خواهد زد. و یک شب ساعت‌ها با من بحث کرد که از دو نواری که با هم ضبط کرده بودیم اول خموشانه را منتشر کنیم چون او اعتقاد داشت که این اثر- که البته ۷ تایی ست و نه ۵ تایی- بهترین تصنیفی‌ست که در روزگاران اخیر شنیده است. و شاید هم اشتباه می‌کرد. البته برای شما این حق را محفوظ می‌دارم که این اثر را دوست نداشته باشید و حتی آنرا “سبک” بخوانید. و شما نیز به سلیقه داریوش و سالار عقیلی احترام بگذارید.
علی بیات تجربه شاگردی حسین علیزاده و همکاری با گروه کیوان ساکت و سعید ثابت را داشته است.
جالب است بدانید که علی بیات تا زمان ضبط “صبح بهار باران” هنوز “عشق ماند” (و نه “دل ماند”) را –که اثری بسیار زیباست- نشنیده بود!!


من شاید تنها آهنگسازی باشم که فرصت آنرا داشته است تا پس از صدها ساعت کار در استودیو با سالار و علی بیات اوج صدای هر دو را به خوبی بداند. برای آشنا شدن بیشتر با قدرت صدای علی بیات اگر برایتان مقدور بود در آواز “مسافر” به بیت “پر خنده ای و مستی از بند غم گسستی” در سی‌دی گوش کنید که هر شنونده منصفی به آن آفرین می‌گوید. البته با گوش دادن به اصل سی‌دی مشکل تلفظ حروف هم (که از روی اینترنت به خوبی شنیده نمی‌شوند) برایتان حل خواهد شد. هم برای علی بیات و سالار عقیلی –که هر دو ان‌شاءالله آینده‌ای درخشان خواهند داشت- و هم برای شما آرزوی نیک سرانجامی دارم.
و در انتها دوستانم را میهمان می‌کنم به غزلی که سالها پیش سروده‌ام:


بر آن شکر شکن قصه گو هزار درود
همان که گفت یکی بود و هیچ چیز نبود
شبی که خواند مرا آن حدیث خوش در گوش
گذاشت گوهر بازار عقل رو به رکود
چه بوی خوش به مشامش رسید مطرب عشق
که اینچنین زده آتش ز شوق در دل عود
از آن هزار که در سینه بود یک آهنگ
شنید زهره و شد شهره در سماع و سرود
خبر رسید به دل از نگاهبانی چشم
به این دیار کسی کرده باز عزم ورود
چه دیر آمد و دشوار میهمان امید
چه ساده رخت سفر بست و باز گشت چه زود
حدیث لیلی و مجنون برای غیر مخوان
کجا ز قصه دیوانه برد عاقل سود؟!…


امیرحسین سام
آکسفورد
۰۴/۱۱/۲۲»


توضیحات رو جلد نوار را درباره‌ی امیر حسین و علی بیات می‌آورم. قطعه‌ای که شرح حال امیر علی سام است، حالیا نزدم نیست. این دو قطعه را از سایت هنر موسیقی پارسی یافتم و کپی کردم:


امیر حسین سام (آهنگساز)


در سال هزار و سیصد و پنجاه و هفت در تهران به دنیا آمد. از هشت سالگی ساز سه تار را نزد بهنام وادانی در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران آغاز کرد. در سال هفتاد و دو راهی کشور انگلستان شد و ردیف را نزد مجید درخشانی و ردیف آوازی را با تورج کیارس در دانشگاه لندن تکمیل کرد. در کاست ماوراالنهر از انتشارات سروش و کاست (Ocean of the Heart) که توسط دانشگاه لندن منتشر شده است به نوازندگی سه تار پرداخت. وی از دانشکده پزشکی یو سی ال فارغ التحصیل شده و هم اکنون مشغول تحصیل در دوره تخصصی پزشکی در دانشکده پزشکی اکسفورد است. صبح بهار باران یکی از کارهای وی تحت عنوان روایتی نو از موسیقی کهن ایران است.

علی بیات (آواز)


در سال هزار و سیصد و پنجاه و پنج در شهریار به دنیا آمد. از سال هفتاد و یک مقدمات و ردیف های آوازی را نزد جعفر صادقیان آغاز کرد. در سال هشتاد به دانشکده موسیقی سوره راه یافت. در ارکستر وزیری به سرپرستی کیوان ساکت عضویت داشت و هم اکنون از اعضای گروه هم آوایان به سرپرستی حسین علیزاده به عنوان همخوان می باشد.

بایگانی