کتابی بی‌نظیر یافته‌ام با عنوان «رواداری و اجبار در اسلام: روابط بین الادیانی در سنت اسلامی» که گفتم بد نیست ذکری از آن بکنم. شاید مقدمه‌اش را ترجمه کردم و این‌جا آوردم. نویسنده‌ی کتاب «یوهانان فریدمان» است. فریدمان استاد کرسی ماکس اشلوسینگر در مطالعات اسلامی در دانشگاه عبری اورشلیم است و عضو فرهنگستان علوم پایه و انسانی اسراییل است. کتاب را دانشگاه کیمبریج در سال ۲۰۰۳ منتشر کرده است. اما چرا کتاب یک نویسنده‌ی یهودی را درباره‌ی رواداری در اسلام معرفی می‌کنم؟ به خاطر این‌که هر چه بیشتر این کتاب را تورق می‌کنم، می‌بینم عمق و دقت نویسنده‌ی اثر، که ظاهراً به خاطر یهودی بودن‌اش هیچ همدلی با مسلمانان نباید داشته باشد، بسی بیشتر است از پاره‌ای از نویسندگان مسلمان خودمان. از سویی، خواننده‌ی منصف و شکیبا به آسانی پی می‌برد که به ویژه ایرانیان و دین‌ستیزانی که مدام از «گوهر»ِ کم تحمل و خشن اسلام سخن می‌گویند و فکر می‌کنند اسلام است که از آن یکسره بی‌تحملی می‌تراود و همیشه این دین چنین بوده است و امروز هم بهتر از این نیست، چه اندازه در اشتباه‌اند و چقدر درک و دانش‌شان از اسلام و تاریخ و فرهنگ‌های‌اش سطحی است. من جزییات و بخش‌های مختلف کتاب را نخوانده‌ام ولی از همان نگاهی که به مقدمه‌ی کتاب انداختم به خوبی می‌توان دریافت که نویسنده گرفتار تعصب‌های دینی یا ضد-دینی نیست و تلاش کرده است در مسیر تحقیق و بررسی علمی بی‌طرف حرکت کند. در ضمن این کتاب، بحث مفصل و خوبی درباره‌ی ارتداد دارد که از بسیاری از نمونه‌های دیگری که درباره‌ی ارتداد دیده‌ام بهتر است.
Menu
