قصه‌ی این فیلم شباهت عجیبی دارد به ماجرای درگیری‌هایی که میان مسلمانان و غربی‌ها رخ می‌دهد. نمونه‌های خوبی از این‌ها در چهار پنج سال گذشته داریم: قتل تئو ون‌گوگ، کاریکاتورهای دانمارکی (!)، و سخنرانی پاپ. اتفاقات ریز و درشت مشابه دیگری هم افتاده است. و بعضی از رسانه‌ها البته تا توانسته‌اند نفت بر آتش این هیجانات ریختند. البته آزادی بیان پیراهن عثمان خوبی بوده است برای دامن زدن به نفرت و خشونت. نمونه‌ی جدیدش اظهارات خیرت ویلدرس، دیوانه‌ی هلندی تازه به دوران رسیده است. حیران مانده‌ام که این چرخه‌ی خشونت کی تمام می‌شود. گویی هر دو طرف منتظرند طرف مقابل بگوید خشونت بس. افراطیون از هر سو مشغول هورا کشیدن هستند. آن‌ها که در جبهه مخالف مسلمان‌ها (به معنای عام می‌گویم) هستند، می‌گویند مسلمان‌ها کوتاه بیایند، عذرخواهی کنند و چه و چه. البته مسلمان‌های افراطی طرف مقابل هم همین حرف‌ها را کمابیش با همین مضامین تکرار می‌کنند. و دریغا که میان این همه آدم که ژست عقل می‌گیرند، یکی پیدا نمی‌شود که شهامت کند بگوید: «خشونت بس! فرقی نمی‌کند خشونت را چه کسی تمام می‌کند. مهم این است که خون‌ریزی و خشم و عصبیت را بس کنید». انگار همه می‌خواهند مدال افتخار مغلوب و منکوب کردن طرف مقابل را بگیرند. عجیب است که بشری که مدعی است پا به دوران مدرن گذاشته است، هنوز آن قدر بلوغ و شعور ندارد که مثل دوران گروکشی‌های قبیله‌ای قرون وسطا رفتار نکند. تفوه به حقوق بشر و آزادی بیان و پرچم کردن آن‌ها کسی را مدرن نمی‌کند. بازی کردن با نام خدا و قرآن و پیامبر و مقدسات هم کسی را مسلمان نمی‌کند. همه مشغول انتقام‌اند. و نمی‌فهمند خشونتی که در پی خاموش کردن آن هستند، تازه با این شیوه‌ی بد و تحریک‌آمیزشان دارد بیشتر برافروخته می‌شود. خلاصه آن فیلم بالا، فیلم خوبی است. به همه‌ی افراطیون و بنیادگراهای مذهبی و غیر مذهبی توصیه می‌شود با دقت فیلم را ببینند. آن جمله‌ای که آخر فیلم و جایی در متن فیلم گفته می‌شود از زبان دکتر ویتو سیمونه، زبان حال افراطیون دو گروه است (بله، خجالت ندارد. عده‌ای از روشنفکران سکولار و لاییک هم متعلق به همین گروه کذایی هستند!). اگر کسی عین جملات یادش هست یا فیلم را دارد، خوب است این‌جا بنویسد.
پ. ن. برای بهانه‌جویانی که معنی «رسانه‌ی بی‌مسئولیت» را نمی‌دانند اضافه می‌کنم که رسانه‌ی مسئول رسانه‌ای نیست که آزادی بیان را نقض کند. رسانه‌ای مسئول رسانه‌ای است که از آزادی بیان استفاده‌ی خردمندانه کند. هر چیز خوبی لزوماً همه جا و مطلقاً خوب نیست.
