
یا لابی یا لاتبازی!
لابی کردن خوب است یا بد؟ پاسخ مختصر و سرراست من این است: بله خوب است. خیلی هم خوب است و باید تشویق شود. اما کمی توضیح لازم دارد چون – به ویژه در فضای مسموم توییتری – این لابیگری خودش یعنی «جرم» و نه حتی «اتهام». مجازاتاش هم محاکمهی صحرایی و اعدام سرپایی است (زنده باد آزادی بیان!). طبعاً ما با اینها کاری نداریم. اما چرا لابی کردن خوب است؟ دقیقاً به این خاطر که گزینهی دیگر در برابر لابی کردن، لابی نکردن و مذاکره و گفتوگو نکردن است. لابی نکنند چه کار باید بکنند؟ اخلال. هارت و پورت. شاخ و شانه کشیدن. آن هم شاخ و شانه کشیدن طرفین. تعطیل کردن لابیگری یعنی تعطیل کردن دیپلماسی و رواج انقلابیگری. برای فهمیدن اهمیت این نکته باید کمی در افق و ترازی کلانتر و مستقل از ماجراهای ایران و آمریکا به موضوع نگاه کرد. یکی از بهترین و درخشانترین نمونههای لابیگری و تداوم دیپلماسی نوع رابطهی آمریکا با اتحاد شوروی بود. بدون لابیگری جنگ هستهای در دورهی کندی بسیار محتمل بود. موضوع فقط به آمریکا و اتحاد شوروی مربوط نیست. فقط هم دربارهی رابطهی ایران و آمریکا نیست. سایر کشورها هم ابزار مشابهی دارند که از آن استفادهی مؤثر میکنند.