روزه‌ی خردمندان اهل ایمان – ۱

امسال توفیق اگر دست دهد به تفصیل پاره‌هایی خواهم نوشت درباره‌ی ماه رمضان و سنت روزه‌داری میان شیعیان اسماعیلی. نخستین نکته‌ای که این‌جا به اختصار می‌نویسم این است که اسماعیلیان بر خلاف سایر شیعیان یا مسلمانان دیگر، حلول ماه رمضان را بر اساس محاسبات علمی و نجومی بزرگ می‌دارند و عید فطر را نیز. از زمان نخستین خلیفه‌ی فاطمی و دوازدهمین امام اسماعیلی، محمد المهدی، اسماعیلیان بر مبنای این تقویم محاسبات حلول ماه رمضان را انجام می‌داده‌اند و تا امروز تمام جماعت‌های اسماعیلی (از نزاریان گرفته تا مستعلویان) مناسک ماه رمضان را بر اساس این تقویم ادا می‌کنند. این تقویم را آنلاین می‌توان در این‌جا یافت.  اما در باب چرایی محاسبه‌ی حلول ماه رمضان بر اساس محاسبه‌ی علمی نجومی و نه رؤیت هلال با چشم (مسلح یا غیرمسلح)، حمید الدین کرمانی، حجت العراقین، رییس دستگاه دعوت اسماعیلی در زمان امامت الحاکم بامر الله رساله‌ای دارد موسوم به «اللازمه فی صوم شهر رمضان» که در مجموعه‌ی رسایل کرمانی چاپ شده است. رساله‌ی مختصری است در آن با ادله‌ی عقلی و نقلی کرمانی استدلال می‌کند که منوط کردن روزه‌داری به رؤیت هلال اشکال دارد و باید راه حل دیگری برای آن یافت و شرح مبسوطی درباره‌ی رویکرد اسماعیلیان به روزه دارد (مقصود

آخرین مطالب

روزنوشت‌های داریوش میم

روزه‌ی خردمندان اهل ایمان – ۱

امسال توفیق اگر دست دهد به تفصیل پاره‌هایی خواهم نوشت درباره‌ی ماه رمضان و سنت روزه‌داری میان شیعیان اسماعیلی. نخستین نکته‌ای که این‌جا به اختصار

هوشنگ ابتهاج و انقلاب ۵۷

امسال نخستین سالی است که سایه از جهان رفته است. تجربه‌ی سایه از سال‌های سیطره‌ی جمهوری اسلامی، تجربه‌ای است تلخ و گزنده که تنها یکی

مفردات آزادی – ۱۵

پیدا کردن گره‌گاه‌های پیوستگی و هم‌افزایی مهم است. از آن مهم‌تر پیدا کردن دلیل این پیوستگی و اتحاد است که مهم است. کجا انسان‌ها به

مفردات آزادی – ۱۴

پیام تازه‌ی میرحسین موسوی مضمونی کلیدی دارد که قلب تپنده‌ی همگرایی برای آینده‌ای برای همه‌ی ایرانیان بدون هیچ تبعیضی است: «چه باید کرد تا چهل

مفردات آزادی – ۱۳

انقلاب ۵۷ از لحظه‌ی آغازش تا کنون بی‌شمار کسان را آواره و بی‌خانمان کرده است. خیل کسانی که از این کشتی رو به غرق می‌گریزند

مفردات آزادی – ۱۲

هیچ انسانی بار خطاهای انسانی دیگر را به دوش نمی‌کشد. انسان‌ها را هم بر اساس عملکرد خودشان در همان لحظه‌ای که با آن‌ها برخورد می‌کنیم

مفردات آزادی – ۱۱

مقایسه‌ی اتفاقات سال ۸۸ و اتفاقات سه چهار سال اخیر به ویژه اعتراض‌های پس از قتل مهسا امینی از بسیاری جهات درس‌آموز است و برای

مفردات آزادی – ۱۰

حقیقت کسی را خوار نمی‌کند. کسی هم با دروغ بافتن و افترا بستن به دیگران امتیاز و شرافت پیدا نمی‌کند. با نسبت دروغ دادن به

مفردات آزادی – ۹

بگذارید از حسین رونقی شروع کنم دوباره و به همان نقطه برگردم چون حسین رونقی نمادی است از یک جریان که مسیر خاصی را می‌رود

مفردات آزادی – ۸

این نکته‌ی بدیهی را اگر روزی هزار بار هر کسی به خودش گوشزد کند، باز هم کم است: ما انسان‌هایی هستیم خطاکار. خطاکار به معنای

مفردات آزادی – ۷

این‌که حامد اسماعیلیون می‌گوید این دو سرعت نیست بلکه ماراتن است، سخن بسیار درستی است. مردم برای بازپس گرفتن حقوق‌شان و اعاده‌ی حیثیت از انسان

صدای سخن عشق…

این آلبوم نسبتاً قدیمی شهرام ناظری را بسیار دوست دارم. از بهترین نمونه‌های کار تنبور با کیخسرو پورناظری است.   نوشته‌های مرتبط: چند تصنیف از

مفردات آزادی – ۶

  پختگی سیاسی و بلوغ در تصمیم‌گیری‌های مدنی به سادگی به دست نمی‌آید. این پختگی در میان مردم ما وجود دارد ولی این تصور که

مفردات آزادی – ۵

صحنه‌ها تازه نیستند. خودکامگی تکرار تجلی نفسانیت آدمی است. ابعاد تازه‌ای پیدا می‌کند ولی شناختنش نیاز به نبوغ ندارد. جمهوری اسلامی بعد از ۴۳ سال

زن، زندگی، آزادی
webmaster

مفردات آزادی – ۴

مقاومت تازه‌ای که صد روز است در برابر خودکامگی جمهوری اسلامی رقم خورده است، با قتل مهسا امینی کلید خورد. شعار «زن، زندگی،‌ آزادی» بی‌درنگ

مفردات آزادی – ۳

در تقسیم‌بندی‌های انقلابی، کم پیش نمی‌آید که بلافاصله آدم‌ها را بگذارند پای میز محاکمه که باید همین الآن ثابت کنی مزدور و خائن و جنایت‌کار

مفردات آزادی – ۲

یکی از مهم‌ترین خاصیت‌های تاریخ خواندن این است که آدمیان از گذشته درس می‌گیرند. تاریخ، آینه‌ی عقل است. عقل یعنی حفظ تجربه. یعنی درس گرفتن

زن، زندگی، آزادی
webmaster

مفردات آزادی – ۱

ایران ما آبستن تحولاتی است که از جهتی بی‌سابقه است و از جهتی دیگر استمرار مبارزه‌‌ای صدساله اگر نگوییم هزاران ساله برای آزادی. این‌که گفتم

مفردات آزادی – نسخه‌ی صفر

این روزها سعی کردم بیشتر ناظر باشم تا بتوانم بهتر مقایسه کنم. معیار مقایسه هم حوادث سال ۸۸ بود. در این ۱۳ سال، بر خلاف

از ایمان و عمل تا خطاپذیری و فروتنی

آیات انتهایی سوره آل عمران مضامینی مناجات‌گونه دارد که به خیال من جان جان رابطه‌ی قرآن با درون مؤمنان است. آیاتی هستند که در ترازی

سایه
webmaster

آن سرو سایه‌فکن و تیشه‌ی نحیف هجو

مستقیم می‌روم سر اصل مطلب. خانم سایه اقتصادی‌نیا مطلبی نوشته است در «نقد» سایه – حالا که خود سایه نیست بتواند پاسخ مستقیمی بدهد. برای

تا کجا حق داریم ندانیم؟

انسان موجود پیچیده‌ای است. یکی از دلایل سلطه‌ی حیرت‌آور آدمی بر طبیعت و جهان – و البته دست دراز کردن‌اش بر آن و تصرف ویرانگراش

هنر خود بگوید نه صاحب هنر

این یادداشت را روز ۲۴ فروردین ۱۳۹۸ نوشته بودم. و آن روز دیده بودم این فتنه‌ها که برخاست. این نوشته هنوز هم موضوعیت دارد. به

ای دریغا آدمی

این یادداشت را ۱۵ سال پیش نوشته بودم و بخش عمده‌اش را دوباره این‌جا بازنشر می‌کنم. آن نکاتی که آن موقع از خواندنش به خیالم

طربستان
webmaster

ناکجاآبادی

کنسرت گروه عارف. پرویز مشکاتیان و حمیدرضا نوربخش نوشته‌های مرتبط: موسم گل تصنیف موسم گل در دشتی را موسی معروفی روی شعر… راز دل خاطرم

از حکمت‌های عین‌القضات

«عجبا بنی آدم! مصطفی – صلعم – چنین می‌گوید: لو علمت البهائم من الموت لما أکلتم منها سمینا. در گوشه‌یی هر روز ساعتی خلوتی می‌کن

باز آمدم چون عید نو..

این‌جا مدت‌هاست که خاک خورده است. یعنی فرصت و مجالی نیست برای نوشتن. وقتی هم که فاصله می‌افتد میان نوشتن مرتب، کمتر به این‌جا سر

طربستان
webmaster

جوانی

آلبومی از شجریان هست که از رادیو پخش شده گویا و ابتدای هر قطعه اعلام می‌شود به طریق استریوفونیک ضبط شده است. نیمی از برنامه

اندر ظنی بودن معرفت انسانی

یکی از مستمسک‌های مهم مخالفان ظنی بودن معرفت انسانی، دین است. استدلال آن‌ها این است که اگر یقین را بگذاریم کنار خدا و دین و

موسم گل

تصنیف موسم گل در دشتی را موسی معروفی روی شعر وحید دستگردی ساخت و اولین بار قمر الملوک وزیری در سال ۱۳۱۹ آن را اجرا

طربستان
webmaster

راز دل

خاطرم نیست این را پیش‌تر نوشته باشم این‌جا یا نه. شاید برای بعضی عجیب باشد ولی نخستین باری که با سایه – بدون این‌که بدانم

چند تصنیف از همایون خرم

نه سال از وفات همایون خرم می‌گذرد. مجموعه‌ای از چند تصنیف همایون خرم را که خواننده‌های مختلف اجرا کرده‌اند با شما شریک می‌شوم. نوشته‌های مرتبط:

پهندشت بی‌خداوند

اخوان شعری دارد که بن‌مایه‌ای دارد سرشار از نومیدی ولی واقع‌بینی و عصیان تلخ و تندی در آن هست. یکی از مضامین گشاینده‌ی شعر آرزوی

تدارک مافات

دیر زمانی است که این‌جا – وبلاگ – گرد و غبار گرفته است. به خاطر منسوخ شدن فلش‌پلی‌یر بسیٍاری از فایل‌های موسیقی هم از دسترس

ادب درونی و نقد بیرونی

آدم‌ها علاوه بر کوشش برای تهذیب نفس‌شان و پیراستن درون‌شان از رذایل، همیشه نیازمند مواجهه با ناظر بیرونی یا منتقدی سخت‌گیر هستند. بعضی چیزها را