کشفِ دوبارهی شمس تبريز!
نخست اينکه، اساساً در این حوزهها، هر اثری که از قلمِ توانای محمدرضا شفیعی میگذرد، نیازی به تأمل و توقف دارد و باید ايستاد، نشست و در محضرش درس آموخت. شفيعی بسی دانشها دارد که بايد از او آموخت و فرهنگ و ادبيات ما بسيار به او مديون است. من یک نفر بسیار به او مديونام. او به هنرمندی و دانشاش، پای ابوسعيد ابوالخير، سنایی و عطار را به زندگی من گشود و «گزيدهی غزلیاتِ شمس»ای که سالها پيش منتشر کرده است، در تمام عمرم همدم و مونس من بوده است.
برای شناختِ شعر و اندیشهی مولوی، بايد سالها وقت صرف کرد و اشارهها دید و شنيد. شفيعی با کاری که کرده است، اين راه دشوار را، حداقل برای من، بسیار هموار کرده است. آن همه تعليقات و توضيحات، آنها همه نکات ظريفی که در ذيل غزلها و حاشيهی ابيات نوشته است، پيچیدگیها و دشواریهای غزلها را حل میکند. روزگاری، دلخوش بودم به همان گزیده. اکنون دلگرمام به این گزيدهی بسیار مفصلترِ دو جلدی. شفيعی در ابتدای مقدمه گفته است اگر کسی از انتخاب او راضی نيست و غزلهای ديگری را هم میپسندد، دیوان کبیر را از او نگرفتهاند! راست میگويد. او کارِ خودش را کرده است و الحق و الانصاف که خوب کار کرده است.
مقدمهی صد و چهل و چند صفحهای شفیعی، میتواند خود رسالهی مستقلی باشد دربارهی شعر و انديشهی مولوی. عميقاً معتقدم که هر کس که بخواهد مولوی را بشناسد و با او دمساز باشد، بدون شک بايد اين دوجلدی را در خانهاش و همراهاش داشته باشد. چاپ کتاب هم زیبا و خوب است. جنس کاغذ میتوانست بهتر باشد و کیفيت را انتشارات علمی میتوانست بهتر از اين کند. اگر مثل چاپ «فصوص الحکم» کارنامه منتشر میشد، من یک نفر بسیار شادمانتر میشدم. اما با همهی اينها، اين چاپ، خوشدست است و خوشخوان. ترتيب و ترکیب غزليات عالی است. دسترسی به آنها آسان است. توضيحات جامع و عالمانه است. صفحهبندی خوب است. فهرستهای غزليات (و مخصوصاً فهرست اوزان و بحور غزليات) کاری است خوب و به ياد ماندنی. اين چاپ، با چاپ ديوان کبیر که به همت استاد بديع الزمان فروزانفر انجام شده است تفاوت دارد. کار فروزانفر کاری بود سترگ و به ياد ماندنی. این دو جلدی، جایی در کنار آن کار بزرگ برای خود باز کرده است و حتی وسوسه میشوم بگويم بهتر از آن. اين دو جلد را انتشارت علمی منتشر کرده است و قيمتاش ۳۵۰۰۰ تومان است. من اگر پولاش را هم نمیداشتم، قرض میکردم و اين دو جلد را میخریدم!